In Delft loopt sinds 1985 een onderzoek om een meer economische en | ||
milieuvriendelijke verwerkingsmethode te vinden voor het industrieel afvalwater | ||
van Gist-Brocades. | ||
Brocades-onderzoeker Arnold Mulder onderzocht de stikstofhuishouding van de | ||
5 | bacteriën die - in een bioreactor binnen het laboratorium - in het Brocades | |
afvalwater tot groei kwamen en ontdekte een eigenaardige reactie: de vorming | ||
van vrije stikstof (n2) uit een oxidatie van ammonium zonder dat er zuurstof | ||
voorhanden was. Een anaërobe ammoniumoxidatie dus: ‘anammox’. | ||
Rond 1900 waren de hoofdlijnen van de stikstofkringloop in kaart gebracht: er is | ||
10 | de n2 fixatie door planten waarbij stikstofverbindingen ontstaan. Er is de | |
omzetting van stikstofverbindingen uit plantenresten tot ammonium | ||
(ammonificatie), er is de vorming van nitriet en nitraat uit dat ammonium | ||
(nitrificatie) en een soort omgekeerd proces: de vorming van vrij stikstof (n2) uit | ||
nitraat en nitriet: denitrificatie. Maar op theoretische grond is met enige | ||
15 | regelmaat aangevoerd dat er nog schakels ontbraken. | |
Het Kluyver Laboratorium kwam op zo’n schakel terecht. In de anammox-reactie | ||
van Brocades bleek het ammonium te worden geoxideerd in een reactie met | ||
nitriet (dat de rol van zuurstof in de gewone ademhaling overneemt). Met andere | ||
woorden: twee verschillende stikstofverbindingen reageren onder zuurstofloze | ||
20 | omstandigheden met elkaar tot vrij stikstof (n2). In de onderzoekspraktijk wordt | |
het optreden van de anammox-reactie aangetoond door ammonium aan te | ||
bieden waarin de stikstofisotoop 14N is vervangen door de zwaardere isotoop | ||
15N. Als in de proef vrij stikstof wordt opgevangen waarvan de moleculen 14N en | ||
15N ruwweg in 50/50 verhouding bevatten dan is het bewijs rond. | naar: NRC Handelsblad |