Background image

terug

Anammox

 In Delft loopt sinds 1985 een onderzoek om een meer economische en
 milieuvriendelijke verwerkingsmethode te vinden voor het industrieel afvalwater
 van Gist-Brocades.
 Brocades-onderzoeker Arnold Mulder onderzocht de stikstofhuishouding van de
5 bacteriën die - in een bioreactor binnen het laboratorium - in het Brocades
 afvalwater tot groei kwamen en ontdekte een eigenaardige reactie: de vorming
 van vrije stikstof (n2) uit een oxidatie van ammonium zonder dat er zuurstof
 voorhanden was. Een anaërobe ammoniumoxidatie dus: ‘anammox’.
 Rond 1900 waren de hoofdlijnen van de stikstofkringloop in kaart gebracht: er is
10 de n2 fixatie door planten waarbij stikstofverbindingen ontstaan. Er is de
 omzetting van stikstofverbindingen uit plantenresten tot ammonium
 (ammonificatie), er is de vorming van nitriet en nitraat uit dat ammonium
 (nitrificatie) en een soort omgekeerd proces: de vorming van vrij stikstof (n2) uit
 nitraat en nitriet: denitrificatie. Maar op theoretische grond is met enige
15 regelmaat aangevoerd dat er nog schakels ontbraken.
 Het Kluyver Laboratorium kwam op zo’n schakel terecht. In de anammox-reactie
 van Brocades bleek het ammonium te worden geoxideerd in een reactie met
 nitriet (dat de rol van zuurstof in de gewone ademhaling overneemt). Met andere
 woorden: twee verschillende stikstofverbindingen reageren onder zuurstofloze
20 omstandigheden met elkaar tot vrij stikstof (n2). In de onderzoekspraktijk wordt
 het optreden van de anammox-reactie aangetoond door ammonium aan te
 bieden waarin de stikstofisotoop 14N is vervangen door de zwaardere isotoop
 15N. Als in de proef vrij stikstof wordt opgevangen waarvan de moleculen 14N en
 15N ruwweg in 50/50 verhouding bevatten dan is het bewijs rond.
  naar: NRC Handelsblad