| | De discussie over de politieke | | | | stelsel binnen bereik. Het is voldoende als er |
| | vernieuwing moet weer worden | | | | twee grote partijen zijn plus een of twee |
| | vlotgetrokken. Alleen ingrijpende | | | | kleine, principiële luizen in de politieke pels. |
| | maatregelen kunnen het vertrouwen van | | | | Het partijstelsel kan het beste op twee benen |
5 | | de burger in de politiek herstellen, meent | | 70 | | lopen: een sociaal-democratische partij met |
| | F. Rutten. Hij pleit voor een referendum, | | | | rode vlag en een liberale partij met blauwe |
| | minder partijen en minder ministeries. | | | | vlag. |
| | | | | | (...) |
| | De kiezers hebben steeds minder | | | | In een politiek stelsel met twee grote partijen |
10 | | belangstelling voor de landelijke politiek. | | 75 | | zal als regel één partij de meerderheid |
| | Ook daalt hun vertrouwen dat de regering | | | | hebben en alleen kunnen regeren. De |
| | over voldoende bestuurskracht beschikt om | | | | lijsttrekker en premier zal dan echt |
| | grote beleidsvraagstukken - onder meer bij | | | | gelegitimeerd zijn om leiding te geven aan |
| | het verkeer en de gezondheidszorg - goed | | | | zijn kabinet. In een televisiedemocratie is dat |
15 | | aan te pakken. Het is daarom tijd voor de | | 80 | | de werkwijze die door de burgers als |
| | volgende drie vernieuwingen, die onderling | | | | normaal wordt aangevoeld. Aldus kan het |
| | samenhangen: | | | | kabinet ook functioneren als een raad van |
| | ? meer directe democratie door referenda, | | | | bestuur zonder overmatige verkokering |
| | ? minder politieke partijen, | | | | tussen departementen. |
20 | | ? minder ministeries. | | 85 | | Thans leidt de verkokering ertoe, dat het |
| | Wat betreft de referenda kunnen jaarlijks één | | | | beleid veel te traag reageert op nieuwe |
| | of meer principiële en zwaarwegende | | | | omstandigheden. De hardnekkige problemen |
| | kwesties in een volksraadpleging aan de | | | | op het gebied van de arbeidsongeschiktheid, |
| | burgers worden voorgelegd. De technische | | | | de gezondheidszorg, de infrastructuur, het |
25 | | mogelijkheden staan daarvoor ter | | 90 | | onderwijs en de zorg voor ouderen zijn het |
| | beschikking. De kennisvoorsprong van | | | | gevolg van onvoldoende besluitvaardigheid |
| | overheden en belangengroepen op de | | | | van de betrokken ministeries. |
| | gewone burgers vermindert. | | | | Bij de beleidsbepaling wordt de dienst |
| | In een pluriforme samenleving waarin het | | | | uitgemaakt door één departement in |
30 | | kennisniveau bij brede lagen van de | | 95 | | samenspraak met kleine belangengroepen en |
| | bevolking sterk is gestegen, verschuift het | | | | vakbonden. Invloedrijke pressiegroepen |
| | zwaartepunt van ideologie naar een zakelijke | | | | remmen de nodige beleidsvernieuwingen af |
| | analyse van feitelijke samenhangen. De | | | | ter wille van hun veelal kleine, professionele |
| | revolutionaire ontwikkeling van de | | | | achterban. Wetenschappelijke |
35 | | informatietechnologie brengt die analyse | | 100 | | onderzoekingen tonen aan dat de verkokerde |
| | onder handbereik van velen. | | | | wijze waarop in ons land op deze terreinen |
| | Daardoor wordt het goed mogelijk de | | | | het beleid wordt bepaald tot ernstige |
| | burgers op vruchtbare wijze mee te laten | | | | stoornissen móet leiden. |
| | bepalen welke richting op een aantal | | | | De organisatie van de beleidsbepaling moet |
40 | | beleidsterreinen dient te worden gevolgd. | | 105 | | daarom drastisch worden veranderd. De |
| | Het is nu al zo, dat de politieke partijen zich | | | | ministerraad moet als een raad van bestuur |
| | bij gevoelige kwesties in hoofdzaak baseren | | | | van generalisten gaan functioneren. Dit kan |
| | op een inschatting van de publieke opinie. | | | | alleen als de minister-president echt leiding |
| | De besluitvorming kan worden verbeterd | | | | kan geven zonder politieke blokkades. Dit |
45 | | door niet te varen op informele, gebrekkige | | 110 | | vergt dat het aantal ministeries wordt |
| | opiniepeilingen maar op goed | | | | gehalveerd én dat de ministers allen |
| | georganiseerde referenda. | | | | afkomstig zijn uit dezelfde grote partij. |
| | De politieke partijen kunnen zich dan | | | | Een aanvullend argument voor halvering van |
| | concentreren op de vele bestuurlijke | | | | het aantal departementen is dat de |
50 | | kwesties van minder ingrijpende aard. Door | | 115 | | hoofdlijnen van het beleid steeds meer in |
| | wijze zelfbeperking kan de politiek het | | | | Brussel worden bepaald. Verder worden |
| | vertrouwen van de burgers herwinnen. | | | | steeds meer uitvoerende diensten buiten de |
| | Politici, die referenda categorisch afhouden, | | | | departementen geplaatst. Aldus hoeven op de |
| | getuigen van een tekort aan democratische | | | | ’kern-ministeries’ niet meer dan tien- à |
55 | | gezindheid. | | 120 | | vijftienduizend ambtenaren over te blijven. |
| | | | | | Dat is de omvang van een niet al te grote |
| | Het aantal politieke partijen is te groot. De | | | | onderneming die heel wel door een Raad van |
| | ingewikkelde partijverhoudingen zijn mede | | | | Bestuur van zeven personen kan worden |
| | bepaald door uiteenlopende | | | | bestuurd. |
60 | | beginselprogramma's. In de praktijk spelen | | 125 | | |
| | die programma's echter een ondergeschikte | | | | F. Rutten was secretaris-generaal van het |
| | rol. De bedoelde referenda maken de rol van | | | | ministerie van Economische Zaken en |
| | gedetailleerde beginselprogramma's nog | | | | voorzitter van de Wetenschappelijke Raad |
| | geringer. Mede daardoor komt een | | | | voor het Regeringsbeleid. |
65 | | vereenvoudiging van het partijpolitieke | | | | (…). |