| | (...) Volgens mij wordt de beeldvorming | | 65 | | partijen weten dat beeldvorming over |
| | over het Midden-Oosten door vijf | | | | de werkelijkheid van invloed is op die |
| | mechanismen vertekend. Misschien | | | | werkelijkheid. Westerse regeringen |
| | zijn het er meer, maar deze vijf zorgen | | | | besteden jaarlijks tientallen miljoenen |
5 | | al voor een beeld dat gefilterd, ver- | | | | bij publicrelationbureaus om redacties |
| | vormd, gemanipuleerd, partijdig en | | 70 | | te manipuleren, en de geschiedenis |
| | versimpeld is. Deze vertekeningen | | | | barst van de geslaagde voorbeelden. |
| | ontstaan niet door gebrek aan inzet of | | | | Niet-westerse regeringen laten zich |
| | deskundigheid, maar vloeien voort uit | | | | evenmin onbetuigd, bijvoorbeeld door |
10 | | de beperkingen waarmee journalisten | | | | journalisten visa te weigeren of erger. |
| | werken, zowel bij het verzamelen als | | 75 | | Het Russische leger maakte in een |
| | bij het presenteren van informatie. | | | | paar jaar in Tsjetsjenië meer burger- |
| | Hierover moeten we veel opener | | | | slachtoffers dan Israël in zestig jaar |
| | worden, zodat kijkers, lezers en | | | | onder de Palestijnen. Maar anders dan |
15 | | luisteraars ook weten en begrijpen wat | | | | Israël vermoordt Rusland journalisten |
| | we allemaal niet begrijpen en niet | | 80 | | die hiervan verslag doen, en horen we |
| | weten. | | | | er zelden over. Ook dat is geslaagde |
| | 1 Gefilterd | | | | manipulatie. |
| | Ten eerste geeft alle nieuws een | | | | 4 Partijdig |
20 | | gefilterd beeld, dat wil zeggen dat veel | | | | Manipulatie beïnvloedt niet alleen de |
| | buiten beeld moet blijven. Nieuws is | | 85 | | berichtgeving, het doet dit ook in |
| | wat afwijkt van het alledaagse, de | | | | ongelijke mate, met als gevolg partij- |
| | uitzondering op de regel. Het probleem | | | | dige verslaggeving. Journalistiek |
| | is: hoe kan de gemiddelde Neder- | | | | bedient zich van hoor en wederhoor, |
25 | | lander enig benul hebben van het | | | | maar wat als de ene partij zich beter |
| | alledaagse in Egypte of Soedan? | | 90 | | kan laten horen dan de andere? En |
| | Vandaar de clichés over Afrika en de | | | | wat als de andere partij helemaal geen |
| | zielige kindertjes en van Arabieren als | | | | woordvoerders heeft? Ooit een woord- |
| | boze baarden. Wie steeds de uit- | | | | voerder van Al-Qaeda gezien bij hoor |
30 | | zondering ziet, gaat die onbewust | | | | en wederhoor? Van de Talibaan? En |
| | aanzien voor de regel. | | 95 | | over welke vragen pleeg je hoor en |
| | 2 Vervormd | | | | wederhoor? Waarom vraag je de |
| | Nieuws over de Arabische wereld is | | | | Palestijnse woordvoerder wel of hij |
| | ook vervormd, want hetgeen wel in | | | | genoeg doet tegen de terreur maar zijn |
35 | | beeld komt is vaak iets anders dan het | | | | Israëlische collega niet of hij genoeg |
| | lijkt. Arabische landen zijn politie- | | 100 | | doet tegen de bezetting? |
| | staten. Mensen zijn geen burgers maar | | | | Nieuws is verder partijdig omdat de |
| | onderdanen, ze hebben geen rechts- | | | | onvermijdelijke selectie van onder- |
| | zekerheid en de overheid is een soort | | | | werpen, invalshoeken en woorden |
40 | | kolossale maffia. (...) Eigenlijk zou | | | | subjectief is. Waarom zijn drie |
| | nieuws over de Arabische wereld | | 105 | | Israëlische doden wel nieuws, maar |
| | steeds dit gegeven centraal moeten | | | | driehonderd Bangladeshi niet? Feit en |
| | stellen, zoals nieuws over Oost-Europa | | | | opinie scheiden klinkt mooi, maar |
| | tijdens de Koude Oorlog altijd duidelijk | | | | welke feiten presenteer je, vanuit |
45 | | maakte dat die samenlevingen onder | | | | welke invalshoek en met welk voca- |
| | een soort bezetting leefden. | | 110 | | bulaire? Bij conflicten zijn alle termen |
| | Maar wat moet de westerse journalis- | | | | beladen, en afhankelijk van wiens |
| | tiek omwille van de begrijpelijkheid | | | | woorden je gebruikt, vertel je het |
| | doen? Die spreekt van president | | | | verhaal uit diens perspectief. Je kunt |
50 | | Mubarak, van het Jordaanse parle- | | | | niet zeggen: vandaag trok het |
| | ment, van een Saoedische krant. Zo | | 115 | | Israëlische verdedigingsleger/het |
| | impliceer je dat het systeem hier niet | | | | Israëlische leger/het Zionistische |
| | wezenlijk verschilt van het systeem | | | | bezettingsleger zich terug uit één |
| | daar, zeker als je ook nog spreekt van | | | | procent van de bevrijde/bezette/ |
55 | | een demonstratie op het moment dat | | | | betwiste gebieden. |
| | ergens in een politiestaat een paar | | 120 | | 5 Versimpeld |
| | mensen een vlag verbranden. Dan is | | | | Ten slotte is het nieuws versimpeld, |
| | het een kleine stap naar het idee van | | | | omdat het grote publiek na een paar |
| | massale moslimwoede over Deense | | | | minuten afhaakt en omdat nationalis- |
60 | | cartoons of een pauselijke uitspraak. | | | | tische verslaggeving beter verkoopt |
| | Misschien was die massale woede er, | | 125 | | dan zelfkritische. En hoofdredacteuren |
| | we kunnen het niet weten. (...) | | | | worden primair afgerekend op kijk-, |
| | 3 Gemanipuleerd | | | | luister- en oplagecijfers. (...) |
| | Nieuws is ook gemanipuleerd, want | | |