Examentrainers

De Romeinen waren in de tijd van de vroege Republiek herhaaldelijk in oorlog met de Galliërs.
In onderstaande tekst staan beide legers tegenover elkaar, gescheiden door een rivier met een brug erover.

1	Proelia de occupando ponte crebra erant nec qui poterentur incertis viribus satis
2	discerni poterat. Tum eximia corporis magnitudine in vacuum pontem Gallus
3	processit et quantum maxima voce potuit “Quem nunc” inquit “Roma virum
4	fortissimum habet, procedat agedum ad pugnam, ut noster duorum eventus
5	ostendat utra gens bello sit melior.”
6	Diu inter primores iuvenum Romanorum silentium fuit, cum et abnuere
7	certamen vererentur et praecipuam sortem periculi petere nollent. Tum T.
8	Manlius, L. filius, ex statione ad dictatorem pergit. “Iniussu tuo”, inquit,
9	“imperator, extra ordinem numquam pugnaverim, non si certam victoriam
10	videam; si tu permittis, volo ego illi beluae ostendere me ex ea familia ortum,
11	quae Gallorum agmen ex rupe Tarpeia deiecit.”

    Livius, AUC VII 9.7-10.3

Aantekeningen

regel 1 qui poterentur wie de brug in handen zouden krijgen
incertis viribus omdat de krachtsverhoudingen onduidelijk waren

regel 3 quantum maxima voce potuit zo luid als hij kon

regel 3-4 Quem nunc Roma virum fortissimum habet, Lees: Vir
fortissimus, quem nunc Roma habet,

regel 4 agedum Onvertaald laten
noster duorum eventus de afloop van ons duel

regel 5 bello in oorlogvoering

regel 7 praecipuam sortem periculi petere een groot risico lopen

regel 8 L. Lees: Lucii
dictator = imperator
Iniussu tuo Zonder uw bevel

regel 9 pugnaverim ik zou willen vechten
non zelfs niet

regel 10 ea familia De grootvader van T. Manlius had zich zeer verdienstelijk gemaakt toen de Galliërs Rome bijna hadden veroverd
ortum Lees: ortum esse

regel 11 rupes Tarpeia steile heuvel in het centrum van Rome