Gedurende de laatste winter van de Tweede Wereldoorlog stierven veel
Nederlanders door barre omstandigheden: koude en voedselgebrek.
Tijdens deze ‘hongerwinter’ werden ook kinderen verwekt. Deze
zogenoemde hongerwinterkinderen hebben door de ontberingen van hun
moeder epigenetische veranderingen in hun DNA gekregen waarvan de
gevolgen nu nog, op hoge leeftijd, merkbaar zijn. Zo komt bij hen relatief
vaak overgewicht en diabetes voor.
Een onderzoeksteam van het Leids Universitair Medisch Centrum heeft aangetoond dat hongerwinterkinderen een epigenetisch veranderd IGF2- gen hebben. Epigenetisch houdt in dat het fenotype van een persoon verandert zonder dat er iets verandert in de nucleotidenvolgorde van het DNA: er wordt alleen bepaald of genen ‘aan’ of ‘uit’ staan. Eén manier om een gen niet tot expressie te laten komen is methylering, het verbinden van een methylgroep aan bepaalde nucleotiden. Hongerwinterkinderen hebben minder methylgroepen (CH3-groepen) in het IGF2-gen dan andere kinderen. Mogelijk is er een relatie tussen de methylering van het IGF2- gen en de gezondheid van de, inmiddels op leeftijd gekomen, hongerwinterkinderen. |
Welke van deze gebeurtenissen kan of welke kunnen ook het tot expressie komen van een gen verhinderen?