Vraag 19
Sommige planten, waaronder exemplaren van de vlinderbloemige soorten Witte
klaver (Trifolium repens) en Rolklaver (Lotus corniculatus), zijn bestand tegen
vraat door slakken, veldmuizen en insecten door de productie van de giftige stof
blauwzuur (HCN). Zij worden 'cyanogene' planten genoemd.
Verschillende genen zijn betrokken bij verschillende stappen in de productie van
HCN. Het gen Ac codeert voor de vorming van enzym x, het gen Li voor de
vorming van linamarase.
In de afbeelding zijn de vereenvoudigde reactieketen en enkele factoren die
daarop van invloed zijn, schematisch weergegeven.
Van rolklaver blijken in de natuur zowel cyanogene planten als acyanogene
planten (planten die geen HCN produceren) voor te komen.
Voor een proef worden in het veld planten verzameld. Daaronder zijn planten die
zowel enzym x als linamarase bezitten, planten die alleen enzym x bezitten,
planten met alleen linamarase en planten waarin beide enzymen ontbreken. Van
elke plant wordt een geplet bladfragment op een papiertje gelegd dat gedrenkt is
in een indicator die blauw kleurt in aanwezigheid van HCN. Toegevoegd wordt óf
alleen water, óf water met linamarine óf water met linamarase.
De testnummers zijn in onderstaande tabel weergegeven.
| categorie plant | alleen water toegevoegd |
water met linamarine toegevoegd |
water met linamarase toegevoegd |
| beide enzymen aanwezig | nr 1 | nr 5 | nr 9 |
| bezit alleen enzym x | nr 2 | nr 6 | nr 10 |
| bezit alleen linamarase | nr 3 | nr 7 | nr 11 |
| beide enzymen ontbreken | nr 4 | nr 8 | nr 12 |
Noteer de nummers van de testen waarbij blauwkleuring wordt gevonden.