Vraag 14
Om het lipase te kunnen hergebruiken, moet het worden teruggewonnen.
Wanneer het lipase is opgelost, is dit niet makkelijk uitvoerbaar. Daarom
gebruikt men in het industriële proces lipase dat is gebonden aan zeer kleine
vaste bolletjes, de zogenoemde vaste drager. Deze vaste bolletjes met lipase
vormen geen oplossing met water, maar blijven daarin zweven: een suspensie
dus. Met de emulgator vormen druppeltjes van deze suspensie eveneens
micellen.
Het voordeel van het gebruik van lipase dat is gebonden aan een vaste drager is
dat op deze wijze het lipase door middel van filtratie gemakkelijk is terug te
winnen, waarna het kan worden hergebruikt.
In de industriële uitvoering van het proces wordt na afloop van de om-estering
water aan het reactiemengsel toegevoegd. Daardoor gaan de micellen kapot en
ontstaan twee vloeistoflagen: een organische laag en een waterige laag. De
emulgator blijkt volledig op te lossen in de organische laag. De waterige laag is
de suspensie van het lipase, gebonden aan de vaste drager. De vloeistoflagen
kunnen gemakkelijk van elkaar worden gescheiden.
Het stearinezuur dat voor de om-esteringsreactie nodig is, verkrijgt men door
volledige hydrolyse van een dierlijk vet (S - S - S).
De gehele om-estering kan in een continuproces worden uitgevoerd. Hieronder
is zo’n continuproces in een blokschema weergegeven. Dit blokschema is ook
afgebeeld op de uitwerkbijlage die bij dit examen hoort.
In reactor 1 vindt volledige hydrolyse van dierlijk vet (S - S - S) plaats.
In scheiding 1 worden de reactieproducten van deze hydrolyse volledig van
elkaar gescheiden. Van scheiding 1 wordt dus uitsluitend stearinezuur naar
reactor 2 getransporteerd.
In reactor 2 vindt de eigenlijke om-esteringsreactie plaats.
Scheiding 2 is de scheiding van de waterige laag en de organische laag.
In scheiding 3 wordt door filtratie de vaste drager met het lipase uit de waterige
laag gehaald.
Het blokschema is niet volledig. De stofstromen waar water bij hoort te staan,
ontbreken.
Geef de naam van de stof X die uit scheiding 1 komt.