Hemoglobine is een eiwit waarin Fe2+ ionen zijn gebonden. Dit kan met de formule
HbFe2+ worden weergegeven. In de longen bindt hemoglobine zuurstof en vormt zo
oxyhemoglobine. Oxyhemoglobine kan met de formule O2HbFe2+ worden weergegeven.
In weefsels geeft oxyhemoglobine de gebonden zuurstof af waarbij weer hemoglobine
ontstaat.
Bij een acute vergiftiging met een cyanide belemmeren de cyanide-ionen (CN-) de afgifte
van zuurstof door het oxyhemoglobine. De gevolgen kunnen ernstig zijn. Daarom is
directe medische behandeling noodzakelijk. Eén van de behandelingsmethoden is het
toedienen van een oplossing van natriumnitriet (NaNO2), gevolgd door het toedienen van
een oplossing van natriumthiosulfaat (Na2S2O3).
Het toegediende nitriet zet het Fe2+, dat gebonden is in het oxyhemoglobine, gedeeltelijk
om tot Fe3+. Er ontstaat dan nitraat en hemoglobine waarin Fe3+ gebonden is.
Hemoglobine waarin Fe3+ gebonden is, wordt methemoglobine genoemd en kan met de
formule HbFe3+ worden weergegeven. Methemoglobine kan geen zuurstof binden.
De omzetting van oxyhemoglobine en nitriet, tot methemoglobine en nitraat, is
onderzocht.
Resultaten van dit onderzoek zijn: