Ruim een eeuw geleden schreef de Amerikaanse filosoof William James het
boek ‘Vormen van religieuze ervaring. Een onderzoek naar het wezen van de
mens’. In dat boek stelt hij dat de religieuze ervaring het belangrijkste thema zou
moeten zijn bij het bestuderen van religie.
Maar wat is eigenlijk een religieuze ervaring? James zelf hanteert een ruime
invulling van het begrip: onder religieuze ervaringen schaart hij ook ervaringen
onder invloed van drugs. Over zijn eigen experiment met lachgas schrijft hij: "Bij
mij, net als bij alle anderen met wie ik heb gesproken, is de kern van de ervaring
het enorm opwindende gevoel van een intense, metafysische verlichting. De
waarheid opent zich in steeds diepere lagen met een bijna oogverblindende
overtuigingskracht." De vraag naar de religieuze ervaring zou ook ten aanzien van religie in het
algemeen kunnen worden gesteld. Want wat is eigenlijk religie? Om te weten
wat een religieuze ervaring is, zul je eerst moeten vaststellen wat religie is. Maar
het definiëren van ‘religie’ is niet zonder problemen.
Geef een bruikbare definitie van ‘religie’ en leg met behulp van deze definitie uit welke drie problemen zich kunnen voordoen bij het definiëren van religie. Leg tevens uit dat dit definiëren van het begrip religie kan leiden tot essentialisme.