Background image

terug

foar de Fryske saak. De betinkers op it

 

Gefaarlike folkloare

  
 (1) De tredde sneon yn septimber wurdt    stân hâlden fan de feriening, it oar-
 op it Reaklif de Slach by Warns be-55 spronklike doel kaam neat fan op 'e
 tocht. Alle jierren is ûnder de betinkers hispel. Dêrom it foarstel: blêd en gear-
 itselde geëamel wer te hearren. Oer it komsten ôfskaffe, elk jier ien of twa
5 Frysk yn it ûnderwiis en by de oerheid, projekten útfiere. De leden kamen man-
 oer it minne Frysk fan Omrop Fryslân, machtich (fyftich) om dêroer te kedizen.
 oer de jongerein dy't it sitte lit, oer de60 It plan waard ûngenedich de grûn yn
 ‘beropsfriezen’, meiwurkers fan de Afûk boarre. Arguminten: wy hawwe rjocht
 en de Fryske Akademy, dy't gjin hert ha op ús blêd en ús gearkomsten, en it is
10 foar de Fryske saak. De betinkers op it sa noflik om âlde maten tsjin te kom-
 Reaklif sjonge al tsientallen jierren men. Foarstel fersmiten. Doe't it
 deselde kleisangen mei hyltyd wer nije65 bestjoer de linten dellei, waarden de
 details. Dy minsken fine it blykber moai plannen lykwols noch oannommen, mar
 om soks alle kearen wer tsjin elkoar te it hie net folle skeeld of it KFS wie yn
15 sizzen. Folkloare. deselde marzje bedarre as de Slach by
 (2) Wie it mar inkeld folkloare. Dy Warns.
 minsken binne allegear lid of stiper fan70 (5) En sa kom ik op de Ried fan de
 organisaasjes fan 'e Fryske Beweging. Fryske Beweging, fanâlds de koepel fan
 Dy hawwe in doel: it bewarjen en alle organisaasjes dy't harsels bewust
20 fersterkjen fan 'e Fryske taal en kultuer. Frysk neame. Dêr is al jierren neat
 In pear hûnderttûzen minsken prate hjir mear fan oer: inkeld waard der in brief
 dy taal en binne wiis mei dit hoekje75 skreaun, en fierders foaral socht om
 wrâld. Se jouwe dat graach troch oan kandidaten foar de erflike fakatueres.
 de takomst en uterje en diele dêrom in Dat waard yn april 2005 sels it hantsje-
25 grut part fan har libbenswille en ynspi- fol minsken dat noch kaam, te mâl. It
 raasje yn dy taal. Dêr is de Fryske unanime boadskip wie: oar belied! In
 Beweging foar. Mar wat dogge dy80 ploech jonge en minder jonge bewegers
 Fryske bewegers? waard frege om foarstellen. Doe't dy
 (3) Nim no de Stifting Slach by Warns. foarstellen letter presintearre waarden,
30 Dy organisearret alle jierren in plechtige feroare der wat by de sittende leden fan
 betinking fan 'e slach fan 1345, doe't in de Ried. Hja hiene unanym roppen om
 ynvaazjeleger ûnder Willem IV fan85 ferbreding en fernijing. Mar it foarstel
 Hollân ferneatige waard. Dy slach joech om gjin beslútfoarmjende gearkomsten
 Fryslân noch 150 jier selsstannigens en mear te hâlden - gjin poadium foar
35 dat hat tige wichtich west foar ús hiele neatsizzende útspraken te wêzen - gjin
 lettere skiednis en identiteit. De jonge- pretinsjes te hawwen mar aksjes te
 rein frege om in oarsoartige ynfolling90 fieren, kaam net iens oan stimming ta.
 fan de betinking nei tritich jier deselde (6) De konklúzje? Binnen de Fryske
 liturgy. It bestjoer hold in enkête: 50 Beweging is in lyts groepke minsken
40 persint (âlderein) woe de betinking per- dat him oeral sjen en benammen hearre
 foarst sa hâlde, 50 persint (jongerein) lit. Hja kinne gjin grutte prestaasjes sjen
 woe ferbreding. It bestjoer joech de95 litte op it mêd fan 'e befoardering fan it
 âlderein syn sin, en sa bliuwt de Frysk. De groepen dy't werklik wat
 betinking fan de Slach by Warns in min dogge foar de Fryske taal en kultuer, te
45 besocht barren yn 'e marzje fan it witten de jongerein en de berops-
 Fryske belibjen. friezen, wurde troch har mei de nekke
 (4) Dan it Kristlik Frysk Selskip (KFS).100 oansjoen of slimmer. Harren doel is net
 Dêr woe it bestjoer yn 2003 it roer ál mear it foarúthelpen fan it Frysk, harren
 omgoaie. It KFS wie doe noch in doel is it yn stân hâlden fan de eigen
50 feriening mei in blêd, twa ledegear- folkloare. Ik soe gjin bettere manier
 komsten jiers mei in sprekker, en kriten. witte om it Frysk de nekke om te
 De leden stoaren der al jierren by wei,105 draaien.
 alle jild en enerzjy gong sitten yn it yn
  
     Nei: Liuwe Westra, Gefaarlike folkloare, Leeuwarder Courant, 22 septimber
     2006