Background image

terug

Sosjale media yn Fryslân as generaasjeprobleem

1    Yn de simmer fan 1995   8    Neffens it tredde beswier binne
 skreaunen de kranten oer in nije sosjale media in elitêr ferskynsel foar
 foarm fan kommunikaasje tusken115 de ‘happy few’; se fergrutsje de kleau
 kompjûters: it ynternet. Yn Amearika tusken gewoane minsken en de foar-
5 like it al geweldich populêr te wêzen. útrinners. By de yntroduksje fan alle
 As haad fan in gemeentlike kulturele technologyske fernijingen is yn it
 ynstelling seach ik mooglikheden. Dy begjin mar in lytse groep entûsjast.
 ynstelling wie fierstente min bekend120 It bysûndere fan de nijste ûntwikke-
 en hie in prachtige kolleksje dy’t lingen is no krekt dat de akseptaasje
10 nijsgjirrich wie foar minsken yn it troch brede groepen yn de befolking
 hiele lân en sels yn it bûtenlân. hieltyd hurder giet. It argumint dat
 Soene wy net mei ynternet …? sosjale media elitêr binne, kin ien-
2    Mar ja, hoe moast soks? Us mei-125 fâldich omdraaid wurde. In hieltyd
 wurkers wiene safier noch net en wa gruttere groep praat fia de sosjale
15 soe dat betelje? Mei it haad fan de media oer fan alles en noch wat mei.
 ôfdieling automatisearring teach ik Oft it resultaat fan dy iepenbiere dis-
 nei in sympoasium oer ynternet, kusje der perfoarst better fan wurdt,
 spesjaal foar de kulturele sektor. It130 dat is in fraach dy’t ik hjir net
 nije medium hie my al gau yn 'e beänderje sil. Nije media kinne, krekt
20 besnijing. Mar op de weromreis fan it as âlde, sawol foar goede as minne
 sympoasium die bliken dat ús ICT- doelen brûkt wurde.
 man dêr folslein oars ûnder stie. Hy9    It fjirde en lêste beswier wiist op it
 hie al safolle hypes en mislearringen135 paranoia-argumint: in dreech te
 op ICT-gebiet meimakke, dêr hearde omskriuwen gefoel dat wy net witte
25 it ynternet grif ek by. No even wat der mei al dy ynformaasje yn
 populêr, mar oer in pear jier koe dy cyberspace bart en wat der troch
 moade ek wer op de dongbult fan de oaren mei dien wurdt. Wy soene de
 skiednis.140 kontrôle oer ús eigen kommunikaasje
3    It ôfrûne jier ha ik regelmjittich loslitte. Dat rekket ek de privacy, net
30 oan 1995 weromtocht. Op dit stuit is sasear út in prinsipieel perspektyf
 in nije revolúsje yn ús digitale kom- mar wol út eigenbelang wei. Dat de
 munikaasje geande, dy’t fergelykber privacy fan brûkers maklik skeind
 is mei de opkomst fan ynternet. De145 wurde kin troch de sosjale media, is
 aktuele revolúsje ûntstiet troch in fansels wier. Sosjale media binne
35 nije, machtige kombinaasje fan hard- prachtige marketing tools, dy’t foar-
 ware en software: de smartphone men fan direct marketing mooglik
 mei de saneamde sosjale media meitsje, dêr’t men eartiids allinnich
 lykas Facebook, Twitter, Hyves,150 mar fan dreame koe. Wa’t op Twitter
 LinkedIn en Flickr. of op Facebook hieltyd oer fytsen
440    It aparte fan dy nije ûntwikkeling praat, moat net raar opsjen as er
 is dat de ôfsûnderlike eleminten net njonken syn berjochten advertinsjes
 hiel nij binne. ‘Tûke’ telefoans binne fan Halfords of Batavus tsjinkomt. It
 der al in skoftsje. Hyves en Facebook155 skeinen fan privacy is lykwols gjin
 besteane ek al in jiermannich. Mar natuerferskynsel. De konsumint hat
45 troch it grutskalich oanlizzen fan op de measte sosjale media in grut
 bettere netwurken kinne no alle oantal mooglikheden om de iepen-
 sosjale media oeral brûkt wurde en bierens fan gegevens sterk te
 dat hat fan de moderne minske in160 beheinen. It stiet bygelyks by media
 wêzen makke dat oeral en altyd as Flickr, YouTube en Facebook
50 online wêze kin. De ûntwikkeling fan elkenien frij om sa'n medium allinnich
 smartphones en sosjale media jeie te brûken foar freonen en famylje.
 elkoar op yn in hieltyd heger tempo.10    De sosjale media yn Fryslân
 Wy kinne it sjen oan de faasje dêr't165 binne benammen by de oerheid noch
 Twitter mei groeid is yn de ôfrûne net sa populêr. It oantal bestjoerders
55 trije jier en oan de spektakulêre groei dat aktyf is op Twitter, is lyts.
 fan de ferkeap fan smartphones as Gemeenten en provinsje ferkenne
 de BlackBerry en de iPhone fan hiel foarsichtich it nije terrein. Ien
 Apple.170 gemeente wol sosjale media yn-
5    It docht gjin nij dat de sosjale skeakelje by it meitsjen fan in sport-
60 media benammen omearme wurde nota en in flink oantal gemeenten set
 troch de generaasje dy’t opgroeid is ferwizingen nei parseberjochten op
 mei ynternet, rûchwei elkenien jonger Twitter. De provinsje wol sosjale
 as 35 jier. De kategory 35-65 hat de175 media brûke by it projekt Kulturele
 grutte feroaring meimakke dy’t de Haadstêd en rûnom wurdt neitocht
65 yntroduksje fan ynternet feroarsake, oer wat der fierder mooglik is. Oan
 mar kin him meastentiids ek noch in de website fan de provinsje sels is
 wrâld foarstelle sûnder al dat nijs. lykwols noch net te sjen dat se dêr
 De skepsis fan in part fan dy groep180 ea fan de nije media heard hawwe.
 oer sosjale media lit in opfallende Fryslân rint bepaald net foarop. De
70 parallel sjen mei de reaksjes fan Fryske oerheid rint yn alle gefallen
 deselde leeftydsgroep by de opkomst fier achter by de eigen befolking.
 fan ynternet. Hjirûnder behannelje ik Soe dat wat te krijen hawwe mei it
 in oantal fan harren beswieren.185 feit dat de gemiddelde leeftyd fan de
6    It earste beswier is dat Twitter en bestjoerders en amtners fier boppe
75 de oare sosjale media triviaal binne. de 40 is?
 Dy hawwe gjin ynhâld en it is ferdive-11    De plysje liket by de oerheid it
 daasje sûnder doel. De minsken dy’t goede foarbyld te jaan. Yn Noard-
 dat beswier hawwe, sjogge it ynter-190 east-Fryslân binne alle buertplysjes
 net foaral as in grutte database, sûnt novimber 2010 aktyf op Twitter.
80 dêr’tst allerhanne ynformaasje út Se twitterje oer harren wurk en hâlde
 helje kinst. It is harren ûntkaam dat sa in hiel protte folgers op ’e hichte
 de digitalisearring ûnderwilens in nij fan harren wurk. De plysje hat ek al
 stadium berikt hat, wêrby’t net mear195 op grutte skaal ûnderfining opdien
 ynformaasje, mar kommunikaasje yn mei it suksesfolle Burgernet, in
85 kombinaasje mei ynformaasje sin- digitale tsjinst wêrby’t ek de befolking
 traal stiet. Twitter en Facebook binne ynskeakele wurdt by opspoarings-
 yn it foarste plak nije foarmen fan saken. It is de plysje ek, dy’t in app
 kommunikaasje tusken minsken.200 makke hat foar de iPhone, dy’t direkt
 As sadanich moatte se dan ek beoar- op basis fan GPS it paad wiist nei it
90 dield wurde, en net op harren ynfor plysjeburo dat it tichtstby is, dêr’tst
 maasjewearde. needoproppen mei dwaan kinst en in
7    It twadde beswier is dat gewoan read-wyt alarmljocht mei ynskeakelje
 sosjaal ferkear skea hawwe soe fan205 kinst.
 sosjale media. Sosjale media wurde12    Dat de Fryske oerheid net akti-
95 hieltyd mear yntegrearre yn it ge- ver is op dit mêd, sil grif te krijen
 woane sosjale ferkear. Facebook en hawwe mei it boppeneamde
 Twitter wurde in protte brûkt om generaasjeprobleem. Om koart te
 reklame te meitsjen foar grutte210 kriemen: te folle bestjoerders binne
 eveneminten en lytse ‘tweetups’, te âld om goed omgean te kinnen
100 dêr’t minsken elkoar massaal of yn mei it fûnemintele karakter fan de
 lytse groepen moetsje. Kontakten fia feroaringen. By alle rop om ynno-
 nije sosjale media en fia gewoan vaasje en fernijing yn Fryslân lykje de
 sosjaal ferkear hawwe oer it generaal215 sosjale media somtiden oer de holle
 deselde útdagingen en kânsen, sjoen te wurden. En dat wylst sosjale
105 problemen en ferrassingen, mooglik media no krekt brûkt wurde kinne om
 heden en teloarstellingen. Neffens in ek de jongerein by bestjoer en polityk
 resint ûndersyk fan Exact Target te beheljen op in wize dy’t by harren
 binne sawol de brûkers fan Facebook220 ‘lifestyle’ past. Hawar, de kânsen
 as dy fan Twitter sosjaler (yn de be- binne der om te gripen. De nije wrâld
110 tsjutting dat se faker freonen opsykje is krekt begûn en foar in fernijend
 of moetsje) as foardat se dy sosjale Fryslân is it nea te let.
 media brûkten.

    nei: Jan Folkerts yn De Moanne nûmer 1, jannewaris 2011