Background image

terug

It sûpen giet gewoan troch ...

It sûpen giet gewoan troch ...


 (1) Krapoan twa jier lyn gie ik op dit    op strjitte. Feestfiere stiet hast gelyk
 plak yn ‘e pleit foar in rigoereus plan oan sûpen. Drinkst net mear bier per
 tsjin alkoholmisbrûk. Dêr wiene twa glês, mar do sûpst it per krat.
 oanliedingen foar. Yn it foarste plak hie70 (6) Dochs pleitsje ik net foar in fanatike
5 út ferlykjend ûndersyk bliken dien dat oanpak lykas dy fan de eardere drank-
 nearne yn Europa de jongerein sa bot bestriders. Fansels koesterje ik de
 sûpt as yn ús lân. Yn it twadde plak histoaryske fertsjinste fan de Blauwe
 wiisde de Fryske plysjesjef fan doe, Knoop, mar de tiden binne feroare.
 Wagenaar, derop dat alkoholmisbrûk75 Drankmisbrûk is al lang net mear oan
10 mear skea teweechbringt as drugs- in bepaalde klasse bûn, likemin as oan
 gebrûk en dat it dêrom wol wat mear in leeftydskategory en ek net oan it
 omtinken fan de oerheid en de plysje geslacht. Man, frou, jong, âld, ryk,
 brûke koe. earm, elkenien sûpt him in stik yn de
 (2) It is benammen de dûbele moraal80 kraach. Domwei ferbiede helpt net. Dat
15 om alkoholgebrûk hinne dy’t dêrby yn it is ek net te kontrolearjen.
 paad stiet. Der is in gearhingjende oan- (7) No jou ik graach ta dat in pilske, in
 pak nedich mei ekonomyske, juridyske, glês wyn of in slokje op syn tiid gesel-
 fiskale, previntive en repressive lich wêze kin. Ast it net litte kinst,
 aksinten. Mar salang’t der noch sa grou85 moatst it mar dwaan, salang ast mar
20 fertsjinne wurdt oan alkoholgebrûk, sil net achter it stjoer krûpst. Mar
 der wol neat feroarje. Of it moat wêze wannear’t der yn in jier seishûndert
 dat wy it echt oandoare. De drank- jongeren safolle sûpe dat sy yn koma
 yndustry, de horekasektor, de sport- reitsje, in alkoholfergiftiging of harsen-
 kantines, it winkelbedriuw en net te90 skea oprinne, dan is dat net mear
25 ferjitten de oerheid fertsjinje behoarlik gesellich. En al hielendal net stoer.
 oan drank en drankgebrûk. En oer de (8) Koartlyn moete ik twa ferûntrêste
 kosten fan behanneling fan alkohol- memmen út Oerterp, Myriam Loonen
 misbrûkers en oare maatskiplike kosten en Hannie Gorter. Sy binne hiel bekend
 dy’t dêr foaroer steane, hearst95 wurden mei har aksje ‘Vroegopstap.nl’
30 meastentiids allinne wanhopige âlders, om de kafees en disko’s earder slute te
 learkrêften, medisy en helpferlieners. litten, want dan sille jongeren har net
 (3) No moat ik fuortdaliks tajaan dat ik earst flink ‘yndrinke’ foardat sy útgeane
 maklik praten haw. Ik haw neat mei en ek earder thúskomme. No begjint it
 alkohol. Ek nea hân. Likemin as mei100 útgongslibben pas om in oere of ien
35 oare middels dy’t fan ynfloed binne op nachts, om dan troch te gean oant
 it bewustwêzen. Dêryn bin ik ynspi- fjouwer of fiif oere. Of noch letter.
 rearre troch de sosjalistyske foarman (9) De aksje fan de beide memmen is
 Ferdinand Domela Nieuwenhuis, dy’t sympatyk. Sy hawwe fan ferskate
 mear as hûndert jier lyn sei: “Tinkende105 plakken ek stipe tasein krige. Ek fan
40 arbeiders drinke net, drinkende gemeenten, dy’t sizze dat sy it mei
 arbeiders tinke net.” Sa’n opmerking harren iens binne, mar dy’t dêr net de
 moatst yn it ramt fan de tiid sjen, mar konsekwinsje oan ferbine om sels de
 de essinsje jildt noch altyd. slutingstiden nei foaren te heljen. It
 (4) Yn de tuskentiid binne de sifers fan110 gefaar fan symboalpolityk is dan ek
45 drankmisbrûk ûnder benammen libbensgrut.
 jongeren sa ferskriklik omheech (10) It is net de horeka en it binne like-
 sketten, dat ik dy hjir net iens neame min de gemeenten dy’t skuldich binne
 wol. En dan haw ik it noch net iens oer oan it grouwélige sûpen fan benammen
 de maatskiplike sûnensskea troch it115 jongeren. Mar sy kinne der wol wat oan
50 fierstente hege alkoholgebrûk. Want dwaan. Bygelyks troch bern ûnder de
 hast de helte fan de ûngemakken yn it sechtjin net ta te litten yn disko’s en
 ferkear mei deaden en swierferwûnen, nachthoreka. Troch in eigen alkohol-
 hast al it húslik geweld en de mishan- belied op te setten, wêryn’t effektive
 nelingen dy’t dêrmei anneks binne,120 foarljochting oan jongerein en âlders
55 hast alle reboelje mei fernielings en sintraal stiet. Mar wêryn’t de oerheid ek
 fjochtpartijen yn útgongsgebieten mei kontrôle en tafersjoch fanwegen
 hawwe mei alkoholgebrûk te meitsjen. komt. En wêrby’t de healferburgen
 (5) En dochs is alkohol maatskiplik parakommersje fan buerthuzen en
 folslein akseptearre. It is net allinne125 sportsintra net bûten skot bliuwt. Wê-
60 gesellich, mar ek stoer om alkohol, c;rby’t ek einlings de sûpketen in kear
 benammen in protte alkohol te drinken. oanpakt wurde.
 Dan hearst der pas goed by. Op jier- (11) Dêrby kin it kabinet in triuwke yn
 deis, op feesten en partijen, yn de de rêch jaan troch de wetjouwing oan
 disko en yn it kafee, yn de tredde helte130 te skerpjen. En dus net troch de oan-
65 yn de sportkantines, yn al dy keten dy’t pak fan alkoholmisbrûk op it boardsje
 oeral yn Fryslân te finen binne en sels fan oaren del te lizzen.

Nei: Bert Middel yn de Leeuwarder Courant fan 8 oktober 2007