Friedrich Engels (1820-1859) is de zoon van een textielfabrikant in Manchester. Hij beschrijft wat hij in Manchester ziet tijdens een stage in de fabriek van zijn vader in 1843-1844
1 | Men rekent er feitelijk altijd mee dat arbeiderswoningen gemiddeld slechts veertig jaar | |
2 | bewoonbaar blijven. Dat klinkt vreemd genoeg, als men daarbij de mooie, massieve muren | |
3 | van de nieuwgebouwde cottages ziet, die een levensduur van een paar eeuwen schijnen te | |
4 | beloven. Maar toch is het zo: de krenterigheid bij de bouw, het nalaten van elke reparatie, | |
5 | het veelvuldig leegstaan, de voortdurende snelle wisseling van de bewoners en daarbij nog | |
6 | de verwoestingen die de bewoners - meestal Ieren - in de laatste tien jaren van | |
7 | bewoonbaarheid aanrichten door het houtwerk nogal eens te slopen en voor verwarming te | |
8 | gebruiken, dit alles maakt deze cottages na veertig jaar tot ruïnes. (?) | |
9 | Soms, in geval van dreigende epidemieën, wordt het anders zeer slaperig geweten van de | |
10 | gezondheidspolitie ietwat onrustig en dan onderneemt zij speurtochten door de | |
11 | arbeiderswijken en ontruimt hele reeksen kelders en cottages, zoals dat bijvoorbeeld met | |
12 | verscheidene steegjes in de buurt van Oldham Road is geschied. Maar dat duurt niet lang; | |
13 | na korte tijd vinden de afgekeurde woningen weer bewoners en de eigenaars staan er zelfs | |
14 | beter voor bij het zoeken naar huurders: men weet immers dat de gezondheidspolitie niet zo | |
15 | gauw terugkomt! | |
16 | Deze oostelijke en noordoostelijke kant van Manchester is de enige, waar de bourgeoisie | |
17 | zich niet gevestigd heeft, en wel omdat de tien á elf maanden per jaar heersende westen-en | |
18 | zuidwestenwinden de rook van alle fabrieken - en dat is niet weinig - steeds die kant op | |
19 | drijft. Laten de arbeiders maar alleen de rook inademen. |