Uit het rapport van de burgemeester van Almelo aan de Staatscommissie van 1863, die een onderzoek doet naar kinderarbeid
| 1 | Kinderarbeid in fabrieken leidt tot slapheid van lichaam en vroegtijdige dood. Daarnaast | |
| 2 | leiden de kinderen onder dofheid van geest en stompheid van zedelijk gevoel. En hoe kan | |
| 3 | dit ook anders? De ouders kunnen in de eerste levensjaren van het kind er bijna niet voor | |
| 4 | zorgen. Vermoeid van de eentonige, alleen maar mechanische arbeid keren ze afgemat naar | |
| 5 | huis en kunnen het dan niet opbrengen zich met hun kind bezig te houden. Is het oud | |
| 6 | genoeg geworden om naar school te gaan, dan wordt het door de ouders gedwongen op die | |
| 7 | jonge leeftijd geest-en lichaamsdodende arbeid te verrichten om enige stuivers loon per | |
| 8 | week naar huis te brengen. | |
| 9 | Het ligt voor de hand dat door deze exploitatie de vier á vijfhonderd kinderen uit Almelo en | |
| 10 | omgeving die in fabrieken werken geen verstandelijk of zedelijk onderwijs krijgen. Alle | |
| 11 | pogingen van de gemeenteraad en van particulieren om een beetje onderwijs aan | |
| 12 | fabriekskinderen te geven zijn mislukt door de onwil, de onkunde en vooral door de | |
| 13 | lusteloosheid veroorzaakt door de vele en langdurige arbeid. De werkzaamheid en de zin | |
| 14 | van de kinderen wordt niet zelden kunstmatig opgewekt door het toedienen van sterke | |
| 15 | drank. Hieraan worden in Almelo door de fabrieksarbeiders juist duizenden guldens | |
| 16 | verkwist. |