Op bepaalde eilandengroepen worden geen spechten aangetroffen; daar vindt men echter
wel andere boombewonende insecteneters, zoals de spechtvink op de Galápagos-eilanden,
de honingkruiper op Hawaï, de gevlekte opossum op Nieuw-Guinea en de aye-aye op
Madagaskar (zie hierboven). De spechtvink en de honingkruiper behoren tot de vogels, de
opossum tot de buideldieren en de aye-aye tot de placentale zoogdieren. Deze soorten
hebben zich ontwikkeld uit voorouders op het vasteland. Naast deze manier van
soortvorming kan er op het eiland zelf ook een nieuwe soort ontstaan die deze ecologische
plaats (niche) op het eiland overneemt.
Drie factoren die bij soortvorming een belangrijke rol spelen, zijn: