Het ammoniumgehalte van een stof kan als volgt worden bepaald :
Van de te onderzoeken stof wordt een afgewogen hoeveelheid in een erlenmeyer gedaan.
Daarna wordt voldoende water toegevoegd om de stof geheel op te lossen. Aan de zo
verkregen oplossing wordt een bekende hoeveelheid natriumhydroxide (overmaat)
toegevoegd. De volgende reactie treedt dan op:
NH4+ + OH- → NH3 + H2O
De oplossing in de erlenmeyer wordt vervolgens gekookt totdat alle ammoniak ontsnapt
is. Of er nog ammoniak uit de oplossing komt, wordt gecontroleerd door een papiertje
dat is bevochtigd met een oplossing van kwik(I)nitraat boven de erlenmeyer te houden.
Wanneer dit papiertje zwart kleurt, komt er nog ammoniakgas uit de oplossing. De
zwarte kleur is het gevolg van onderstaande reactie:
2 Hg+ + 2 OH- → Hg + HgO + H2O
Leg uit waarom ammoniakgas deze reactie op het papiertje veroorzaakt.