Background image

terug

Vraag 16

Veel burgers, waaronder predikanten van de Gereformeerde Kerk, zagen in die tijd het speculeren met tulpenbollen als zondig en goddeloos. In allerlei pamfletten werd er tegen gewaarschuwd.
Sommige schrijvers zagen de uitgebroken pestepidemie zelfs als een straf van God. Door het speculeren werd immers de religie verwaarloosd: in plaats van de God van de Bijbel werd de heidense godin Flora aanbeden.
Ook in gedichten werd de goddeloosheid van de tulpengekte verwoord, zoals bijvoorbeeld in het volgende gedicht:

tekst
Als door de stem van God
Deze nacht, O bloemenzot
Jouw arme ziel wordt weggerukt
En jij als een bloem bent afgeplukt
Wat heb je dan nog aan al die tulpenbollen
Die je uit de aarde hebt gewonnen?
Komt die winstgevende tulp
Jou dan nog steeds te hulp?

naar: Van de floristen (Krelage 1942 b. 108), 9e couplet
Niet zozeer het vertrouwen op gezond verstand en wetenschap, maar eerder een terugkeer naar het geloof en de Bijbel zou volgens velen het antwoord zijn op de ellende en emoties door het speculeren met tulpenbollen.
De filosoof Benedictus de Spinoza - die net als Descartes ook in deze tijd leefde - dacht hier anders over.
In zijn hoofdwerk 'Ethica' gaat Spinoza in op de oorsprong en de natuur van onze hartstochten als ook op het bestaan van verschillende kennisniveaus.

Wat is de definitie van emoties of hartstochten volgens Spinoza?
Beargumenteer op basis van deze definitie hoe hartstochten volgens Spinoza kunnen worden beteugeld.
Leg uit dat hij daarmee voor een andere oplossing kiest dan een terugkeer naar het geloof en de Bijbel.