Background image

terug

Ik kin op it poadium net stean te gûlen

Tekst 1 Ik kin op it poadium net stean te gûlen

1    Doe’t se werom wie yn Fryslân,    aanst ek it skriuwen fan teksten. Se
 nei in jier backpacken yn Australië, jout no sa’n acht konserten yn ‘e
 keas se op har seisentweintichste moanne. Soms mei in korps, soms mei
 foar in oar libben: gjin100 in pianist en soms mei beide.
5 managementsassistinte mear by Dêrnjonken giet se der sa no en dan
 KPN, nee, se woe sjonge. Sân jier op út as ynfalster by in Top
 letter is se mei ‘Gabriëlles liet’ ien Hûndertband.
 fan de kânshawwers foar in hege11    Oant foar koart wie noch mar in
 posysje yn de Fryske Top Hûndert:105 lyts part fan Fryslân bekend mei
10 Gezina van der Zwaag. Gezina har sjongtalint. Dat feroare
2    Se wie in jier as santjin doe’t se de doe’t Omrop Fryslân opnamen makke
 folders foar it konservatoarium yn ’e fan brassband De Bazuin, dêr’t se
 hûs helle. Se woe trompet of bugel ‘Gabriëlles song’ út de Sweedske film
 studearje, de beide ynstruminten dy’t110 ‘As it is in heaven’ song. “Ik hie dy film
15 se by it korps fan Ryptsjerk bespile. It al in pear kear sjoen en my de eagen
 is der net fan kommen. Neffens har út ’e holle gûld. Jannewaris foarich jier
 heit wie der gjin droech brea yn ’e fertelde Klaas van der Woude, dirigint
 muzyk te fertsjinjen. “Us heit hie in fan De Bazuin, dat er dwaande wie om
 omke, dy wie dirigint. Dy hie it hiel115 in arranzjemint fan ‘Gabriëlles song’ te
20 earm, hy krige klean fan syn famylje.” skriuwen. Foar it Falentynskonsert. Ik
3    Gezina gie net nei it twifele. Ik fûn it sa moai, ik wist net oft
 konservatoarium, mar nei de Heao, ik dat wol koe. Twa of trije wike foar it
 hoe djip de muzyk ek siet. “Yn de konsert belle er: hy hie it klear. Oft ik it
 earste klasse fan de basisskoalle siet120 sjonge woe.”
25 ik de hiele dei al te sjongen, de juf sei12    “Ik ha it earst yn it Sweedsk
 sa no en dan dat ik der mei ophâlde besocht, mar ik hie al gau yn ’e gaten
 moast. Doe’t myn broer en suster dat, as ik it goed dwaan woe, dan
 blokfluitles krigen, wist ik net hoe gau’t moast ik it tichter by mysels helje. Op
 ik dat ding yn ’e hannen krije moast.125 ynternet fûn ik oersettingen yn it Dútsk,
30 Sa is it altiten gien en eins is it noch it Ingelsk en it Nederlânsk. Dêrmei ha
 sa. As ik in piano stean sjoch, moat ik ik sels in Fryske oersetting makke.”
 my ynhâlde.”13    “It sloech daliks oan. Der hong in
4    Se hat wolris in koarke yn ‘e tsjerke hiel aparte sfear dy beide kearen yn
 laat, song foar de famylje mei wat130 Oentsjerk. Meastal geane de minsken
35 kampfjoerakkoarden op ’e gitaar en nei ôfrin fan in konsert stean, mar no
 spile by it korps. Dêr bleau it ynearsten diene se dat ek nei ‘Gabriëlles Liet’.
 by. Op har fiifentweintichste naam se Midden yn it konsert kamen se as ien
 ûntslach by de KPN en reizge ôf nei blok oerein. Ik skrok der suver fan.
 Australië. Se hie baantsjes, hearde fan135 Eize van Beets, de technikus fan
40 oare backpackers dat se wat faker Omrop Fryslân, sei: ‘Dit hellet de Top
 sjonge moast en kaam by eintsjebeslút Hûndert’. Ik tocht dat it in grapke wie,
 yn Darwin terjochte. mar se draaie it al hast in jier lang hiel
5    Dêr slagge it har foar it earst yn har geregeld.”
 Australysk aventoer net om in baantsje14140    “As ik it sjong, fernim ik dat der
45 te finen. Om de dei troch te kommen wat bart yn ’e seal. De minsken dy’t de
 gie se op ’e dyk sitten te gitaarspyljen film sjoen hawwe, witte dat it giet oer
 en te sjongen. It waard wurdearre, it in frou dy’t jierrenlang troch har man
 brocht sels mear op as de baantsjes mishannele is en seit: en no is it
 dy’t se oant dan ta hân hie. “As145 genôch. Foar myn gefoel giet it oer
50 servearster fertsjinne ik 10 dollar yn ’e mear, oer minsken dy’t har frijmeitsje
 oere, as ik twa oeren siet te sjongen, fan wat har fêstholden hat of oer
 hie ’k samar 60 dollar.” minsken dy’t it lok fine.”
6    “Makkest fan alles mei, sa’n jier yn15    “Ik krij ek telefoantsjes en
 Australië. Wurdst út dyn deistich150 mailtsjes fan minsken dy’t freegje oft
55 libbentsje weihelle. Hast dyn freonen se it op in begraffenis of in kremaasje
 net om dy hinne, sjochst oars tsjin de draaie meie. Ik fûn dat earst frjemd, it
 dingen oan, fregest dy ôf watst no eins giet oer it libben, oer minsken dy’t frij
 mei dyn libben wolst. Dat sjongen yn libje wolle. Net oer de dea. Mar ik tink
 Darwin fûn ik hearlik, dat wie in155 dat de minsken der dochs in stikje
60 befrijing. Dat is no noch sa. As ik my treast yn fine.”
 eefkes net sa lekker fiel, begjin ik te16    “Ik ha my ek wolris ôffrege wêr’t
 sjongen, dan giet it daliks in stik de krêft fan it liet yn sit. Muzikaal is it
 better.” eins hiel standert allegearre. Ienfâldige
7    Nei in jier foaroplieding waard se160 wize, ienfâldige akkoarden. It begjint
65 fiif-en-in-heal jier lyn oan it hiel rêstich en dan wurket it stadichoan
 konservatoarium fan Swolle talitten as nei in hichtepunt ta. Mei in korps derby
 sjongeres lichte muzyk. Se kaam yn ’e wurdt it oan ’e ein ta sels bombastysk.
 kunde mei it wurk fan komponisten en It iennichste wat net sa ienfâldich is, is
 sjongers as Kurt Weill, Jaques Brel en17165    it berik. It giet oer twa oktaven. Dat is
70 Ramses Shaffy. Se ûntwikkele in foar my it uterste, wol ik noch moai
 sterke foarkar foar it Frânske sjanson. sjonge.”
8    Yn it tredde jier song se in tal18    “De tekst is foar my hiel
 Fryske fado’s fan Nynke Laverman. belangryk. Ik wol in ferhaal fertelle en
 “Doe ûntduts ik pas dat it Frysk ticht by170 dêr myn eigen gefoel yn lizze. Under it
75 my stiet. Yn tsjerke hie ik leau ’k wolris sjongen tink ik oan dingen dy ’t ik sels
 yn it Frysk songen, mar oant ik nei it yn relaasjes meimakke ha of oan in
 konservatoarium gie, hie alles yn it freondin dy ’t troch har freon
 Ingelsk west.” mishannele is. By it ynstudearjen ha ik
9    Har freon Jan frege har wolris wat175 sels ek sitten te gûlen. As ik it no
80 har ambysjes wiene. “Dêr hie ik noait sjong, belibje ik it ferhaal alle kearen
 goed oer neitocht. Ik hâld in hiel soad op ’e nij, mar ik ha mysels wol ûnder
 fan sjongen en dêr woe ik safolle kontrôle. Ik kin op it poadium net stean
 mooglik yn leare. Ik sjong foar mysels, te gûlen.”
 al tink ik wol dat oare minsken der wat19180    Gezina har favorite sjongtalen
85 oan ha kinne. De measte teksten dy’t binne it Frânsk en it Frysk. Dêr kin se
 ik sjong, geane oer universele tema’s: har emoasjes it bêste yn kwyt. Har
 dêr fynt elkenien wol wat fan himsels grutte dream fan dit momint is in cd
 yn werom.” meitsje mei Frânske sjansons, mei
10    Stadichoan krije de slomjende185 eigen nûmers of in kombinaasje fan dy
90 ambysjes stal. Gezina wurket trije beide. “Ik wol dingen yn it Frysk fertale
 dagen wyks op de administraasje fan en ek sels nûmers yn it Frysk skriuwe.
 de Noardlike Hegeskoalle yn Ljouwert, Ik sjong ek wol yn it Nederlânsk mar dy
 se jout oardel dei yn ’e wike sjongles nûmers sizze my it measte net. Yn it
 op Parnas. Mei dat lêste hâldt se190 Nederlânsk skriuwe lokket my ek net,
95 meikoarten op om’t se mear tiid ha wol dat ik kom dochs wer by it Frysk út.”
 foar optredens en foar it oersetten en

Nei in artikel fan Sietse de Vries yn de Leeuwarder Courant, 12 desimber 2008.