Background image

terug

De wereld als één groot vakantiepark

1     De 21ste eeuw zal de geschiedenis    gesprek van de dag."
 ingaan als de eeuw van het massa-7     Hoe deze culturele veranderingen hun
 toerisme. World Tourism Organization uitwerking hebben op nieuwe vakantie-
 (WTO) verwacht binnen twintig jaar een80 vormen, kan Van Egmond niet met harde
5 ruime verdubbeling van het aantal inter- cijfers aantonen. Wel doet hij in zijn boek
 nationale toeristische reizen. Concreet een poging om de grote lijnen van ons
 houdt dat in, dat in 2020 meer dan 1,6 toekomstig vakantiegedrag uit te zetten.
 miljard mensen over de aardbol zullen Twee overheersende ontwikkelingen van
 reizen. Zelfs als die voorspelling maar voor85 dit moment, individualisering en maat-
10 een deel uitkomt, betekent het een onvoor- schappelijke versplintering, spelen de
 stelbare druk op toeristische bestem- hoofdrol in zijn toekomstvisie, die weinig
 mingen. Beleidsmakers hebben over het goeds voor de wereld voorspelt.
 algemeen nog geen flauw idee van wat hun8     Volgens Van Egmond zal een groot
 te wachten staat.90 deel van de aardbol over twintig jaar in één
215     Ton van Egmond, toerismekenner en groot vakantiepark zijn veranderd. Voor
 docent aan de Nationale Hogeschool voor vakantielanden en -bestemmingen wordt
 toerisme en verkeer in Breda, publiceerde het noodzakelijk om zich op één bepaalde
 afgelopen zomer een studieboek over ver- doelgroep te richten. De toeristen zullen bij
 leden, heden en toekomst van het toe-95 voorkeur alleen nog onder soortgenoten
20 risme. Het boek besteedt veel aandacht willen verblijven. Herkenbare 'standaard'-
 aan reismotieven, typen vakantiegangers voorzieningen en een veilige omgeving
 en toekomstige ontwikkelingen. Al in de worden de belangrijkste verkoop-
 inleiding haalt Van Egmond de cijfers van argumenten voor reisorganisaties. Via
 WTO aan om te pleiten voor duurzaam100 agressieve verkooptechnieken zullen zij
25 toerisme, een milieuvriendelijke vorm van proberen de toerist naar het juiste gebied
 toerisme zonder schadelijke effecten op de te loodsen. De concurrentieslag wordt
 lange termijn. keihard.
3     Voor zijn werk zit hij regelmatig in het9     De enige uitzondering op deze
 Chinese Macao. Van dichtbij ziet hij daar105 ontwikkeling vormt in de ogen van Van
30 hoe de economische ontwikkelingen de Egmond een kleine groep mensen die
 regio steeds meer op zijn kop zetten. "Nu bewust zal reizen en zal kiezen voor
 mogen Chinezen hun land nog nauwelijks minder vervuilend vervoer. Op de toeris-
 uit, maar als dat verbod wordt opgeheven, tische bestemming zelf zal de nadruk meer
 krijgen de omliggende landen een vloed-110 liggen op het opdoen van kennis en inzicht
35 golf van toeristen te verwerken. Zelfs in dan op het vermaak. Hoe groot deze groep
 Europa, vooral in 'verplichte' bestem- zal zijn, valt volgens hem niet te voor-
 mingen als Parijs en Londen, zullen we spellen. Hij denkt dat de grote massa het
 merken dat er een grote nieuwe groep verantwoorde gedrag niet zal overnemen.
 vakantiegangers is geboren."115 De massa sluit zich af voor informatie die
440     Van Egmond verwacht dat de topvijf het verlangen naar plezier bederft.
 van toeristisch belangrijke landen er over10     Schat Van Egmond de toekomst niet al
 twintig jaar totaal anders zal uitzien dan nu. te zwart in? Hij schrijft: "Ik erken dat ik
 In plaats van Frankrijk en Spanje staan dan pessimistisch ben over de culturele ontwik-
 misschien China en zijn buurlanden120 kelingen van dit moment. In beginsel is het
45 bovenaan. De verschuivingen zullen zich toerisme een economische sector als vele
 volgens Van Egmond dus niet alleen in andere. Het is ook niet alleen het toerisme
 aantallen voordoen. dat zorgt voor een verlies van het eigen
5     Hij ziet ook de opkomst van een ander karakter van de verschillende culturen in
 soort toerisme. "Westerse vakantiegangers125 deze wereld. Ook de media komen tot in
50 zijn erg op het strand en de natuur gericht. alle uithoeken van de aardbol en brengen
 Aziaten zijn daarin helemaal niet geïn- daar dezelfde waarden en normen. Tege-
 teresseerd. Zij gaan in hun vrije tijd liever lijkertijd moet je natuurlijk wel proberen
 naar attracties als winkelcentra, thema- negatieve invloeden te voorkomen of te
 parken en casino's. De eisen die zij aan130 beperken. Daarbij hoort een goede plan-
55 deze voorzieningen stellen, zijn ook weer ning en begeleiding van de bezoekers-
 heel anders dan wij gewend zijn. In Macao stromen.
 zijn kale wanden en harde tl-verlichting11     Het klinkt misschien vreemd, maar juist
 geen belemmering om de restaurants vol te het massatoerisme biedt veel kansen op
 krijgen. In het westen wordt zo'n inrichting135 een duurzame toekomst. De concentratie
60 door toeristen vaak als ongezellig ervaren." van voorzieningen en mensen die het mas-
6     Hoewel Aziaten dus andere wensen satoerisme kenmerkt, is eigenlijk ideaal. Al
 hebben op toeristisch gebied, ziet Van die voorzieningen en die mensen beperken
 Egmond de Aziatische en de westerse zich tot de toeristische oorden. Daarbuiten
 manier van vakantie houden naar elkaar140 ontstaat nauwelijks schade aan natuur en
65 toegroeien. "In deze eeuw zullen ook bij bevolking.
 ons het vermaak en de attractie meer het12     Voor de massatoerist is het voldoende
 dagelijks leven beheersen. Het is bijvoor- om een foto te kunnen schieten van een
 beeld opvallend hoe weinig een gemid- groepje exotische dansers. Dat kan ook
 delde scholier op dit moment oppikt uit de145 binnen een bezoekerscentrum, waar lokale
70 enorme informatiestroom. Als dat zich inwoners verdienen aan het opvoeren van
 voortzet, krijg je een maatschappij waar een aangepast repertoire. Resultaat: de
 veel mensen nog maar weinig willen weten. oorspronkelijke dansen gaan niet verloren,
 Er zal ook geen interesse meer bestaan terwijl er toch geld in het dorp komt. Een
 voor de achtergronden van ontwikkelingen.150 westerse rugzaktoerist die diep doordringt
75 In plaats van het wereldnieuws is de in de cultuur en sociale structuur van een
 belangrijkste soapserie op de televisie het exotisch volk, richt meer schade aan."


naar een artikel van Jaco Boer
de Volkskrant, 8 januari 2000