| 1 | | | "De computer zal de mens voorbij- | | | | | Hij kan een kruisraket besturen en de we- |
| | | streven", schreef Jagers op Akkerhuis, on- | | | | | reldkampioen schaken verslaan. Maar, |
| | | derzoeker aan de Wageningse Universiteit, | | | | | anders dan een kleuter, snapt hij een |
| | | onlangs in een wetenschappelijk tijdschrift. | | | 70 | | simpel filmpje van Tom & Jerry niet. Laat |
| 5 | | Het kan even duren, zeker een jaartje of | | | | | staan dat hij belangrijke levensbeslissingen |
| | | honderd, maar eens zal de mens zijn troon | | | | | zou kunnen nemen. Wil ik een kind of niet? |
| | | moeten opgeven. Nu is de computer nog | | | | | Zal ik gaan scheiden? Moeten we een |
| | | een dom apparaat, dat doet wat zijn baasje | | | | | vijand aanvallen? Welke school moet ik |
| | | hem vertelt. Specialisten bouwen echter | | | 75 | | kiezen? |
| 10 | | aan computers met een zenuwnetwerk, | | 7 | | | "Er zijn ook in de wereld van de com- |
| | | afgekeken van de mens. Deze robots | | | | | puterintelligentie veel mensen die niet |
| | | spelen voetbalwedstrijden tegen elkaar om | | | | | geloven dat je het menselijk brein in een |
| | | de Robocup. Elke wedstrijd leren ze nieuwe | | | | | computer kunt kopiëren", zegt Rein de |
| | | dingen, die niet voorgeprogrammeerd zijn. | | | 80 | | Wilde, hoogleraar aan de Universiteit van |
| 2 | 15 | | Erg goed zijn de voetballende robots | | | | | Maastricht. Maar stel dat het inderdaad |
| | | niet, de ontwikkeling ervan staat nog in de | | | | | mogelijk is de menselijke hersenen na te |
| | | kinderschoenen. "Maar ooit wordt er een | | | | | bouwen. Is er dan echt geen verschil tus- |
| | | computer gebouwd met een zenuwnetwerk | | | | | sen mens en computer? Zal de computer |
| | | dat precies dezelfde structuur heeft als de | | | 85 | | ook liefde geven, vuile trucs uithalen, col- |
| 20 | | menselijke hersenen. Dan heb je gewoon | | | | | lecteren voor een goed doel, zinloos |
| | | hersenen; voor hun functioneren maakt het | | | | | geweld plegen? Met andere woorden: heeft |
| | | niet uit of ze gebouwd zijn uit menselijke | | | | | een computer bewustzijn? Of is er zoiets |
| | | cellen of uit chips en transistors", zegt Ja- | | | | | als een 'ziel' die alleen voor mensen is |
| | | gers op Akkerhuis. | | | 90 | | weggelegd? |
| 3 | 25 | | Als de computer eenmaal nagebouw- | | 8 | | | Jagers op Akkerhuis ziet geen ver- |
| | | de menselijke hersenen heeft, zal hij de | | | | | schil: een computer met een kopie van de |
| | | mens snel inhalen. "Een computer kan de | | | | | menselijke hersenen zal grappig en creatief |
| | | bouw van de menselijke hersenen kopië- | | | | | kunnen zijn. Ook professor De Wilde acht |
| | | ren, met alle kennis en wijsheid die daarbij | | | 95 | | een computer die zich bewust is van zijn |
| 30 | | horen. In de toekomst zullen knappe kop- | | | | | eigen bestaan niet ondenkbaar. "Wanneer |
| | | pen niet meer doodgaan. Hun hersenen | | | | | spreek je van bewustzijn? Bijvoorbeeld als |
| | | worden opgeslagen in een database. | | | | | je naar jezelf kunt kijken, als je anderen |
| | | Terwijl een computer kennis uit zo'n | | | | | waarneemt en je je in anderen kunt |
| | | database simpelweg kan kopiëren, moet de | | | 100 | | verplaatsen. Het lijkt me denkbaar dat er |
| 35 | | mens zich die moeizaam eigen maken", | | | | | ooit computers worden gebouwd die zoiets |
| | | zegt Jagers op Akkerhuis. "Die strijd gaan | | | | | kunnen." |
| | | we verliezen." | | 9 | | | De kritiek van De Wilde richt zich op |
| 4 | | | In de film Artificial Intelligence | | | | | een ander punt. De toekomstige 'levende' |
| | | (Kunstmatige intelligentie) van Steven | | | 105 | | machines van de eerder genoemde Ray |
| 40 | | Spielberg wil de 13-jarige robot David | | | | | Kurzweil denken en voelen steevast als |
| | | bewijzen dat hij zelfs echte, niet- | | | | | mensen. Zij zijn geïnteresseerd in macht en |
| | | geprogrammeerde liefde kan geven. Maar | | | | | aanzien, die uiteraard op mensen moeten |
| | | de denkende en voelende computer wordt | | | | | worden bevochten. "Waarom wordt er altijd |
| | | niet alleen in speelfilms serieus genomen. | | | 110 | | gedacht dat machines met ons zullen strij- |
| 45 | | Volgens de Amerikaanse computerexperts | | | | | den? Je kunt je ook samenwerking voor- |
| | | Ray Kurzweil en Bill Joy, die heilig geloven | | | | | stellen", zegt De Wilde. |
| | | dat machines ons zullen overvleugelen, is | | 10 | | | Het beeld van de denkende machine |
| | | de robot niets menselijks vreemd. De | | | | | is vaak te simpel, vindt ook Jagers op |
| | | computer kan ook machtsbelust en | | | 115 | | Akkerhuis. "Een intelligente computer heeft |
| 50 | | wraakzuchtig zijn. Als we de baas willen | | | | | computergevoel, terwijl wij mensengevoel |
| | | blijven, kunnen we de ontwikkeling van | | | | | hebben. Die lijn kun je nooit oversteken. |
| | | denkende computers maar beter stoppen, | | | | | Een computer heeft geen honger, om maar |
| | | vindt Joy. | | | | | een voorbeeld te geven, maar behoefte aan |
| 5 | | | Zal het ooit mogelijk zijn het buiten- | | | 120 | | stroom. Hij voelt geen pijn, maar heeft |
| 55 | | gewoon ingewikkelde menselijk brein na te | | | | | sensoren die ervoor zorgen dat hij niet |
| | | bouwen? De hedendaagse computer is nog | | | | | overal tegen opbotst." |
| | | mijlenver verwijderd van een denkende, | | 11 | | | Waarom zou zo'n robot |
| | | laat staan voelende machine. Wel zijn er | | | | | geïnteresseerd zijn in menselijke liefde, |
| | | succesvolle experimenten gedaan met | | | 125 | | zoals David in de speelfilm van Spielberg? |
| 60 | | computers die schilderijen maakten of mu- | | | | | Misschien zit hij liever in een stil hoekje te |
| | | ziekstukken componeerden. Het publiek | | | | | rekenen aan een wiskundige stelling. |
| | | vond ze mooi. Maar in feite deden de com- | | | | | Jagers op Akkerhuis: "Net als wij zal zo'n |
| | | puters niet veel meer dan het combineren | | | | | computer op zoek zijn naar een zinvolle |
| | | van gegevens die door hun programmeurs | | | 130 | | invulling van zijn bestaan. Maar wie zegt |
| 65 | | waren ingevoerd. | | | | | dat computers erin geïnteresseerd zijn om |
| 6 | | | De computer is een beperkte machine. | | | | | bijvoorbeeld een regering te vormen?" |
