Knallende koppijn
1 | Een zeurende pijn boven de ogen | ook als een lichamelijke kwaal serieus | ||||||
en de slaap, een bonzende pijn die in | genomen.” | |||||||
de nek begint en uitstraalt naar één | 7 | De resultaten van haar onderzoek | ||||||
kant van het hoofd. Dat is hoofdpijn. | 80 | naar chronische hoofdpijn zijn hoopge- | ||||||
5 | De meeste mensen hebben wel eens | vend: een groot deel van de mensen | ||||||
even hoofdpijn. Maar sommige men- | kan ervan afkomen. “Uit mijn onder- | |||||||
sen hebben er voortdurend last van. | zoek blijkt, dat zestig procent van de | |||||||
Bij hen is de kwaal dus chronisch. On- | chronische hoofdpijn wordt veroor- | |||||||
geveer vijf procent van de bevolking | 85 | zaakt door het slikken van te veel pijn | ||||||
10 | heeft last van chronische zware hoofd- | stillers of door het drinken van te veel | ||||||
pijn. Maar het kan nog erger: migraine. | cafeïnehoudende dranken als koffie, | |||||||
Dan heb je hoofdpijn, maar je kunt ver- | thee en cola. Mensen kunnen onbewst | |||||||
der ook niets meer verdragen wat van | verslaafd zijn geraakt aan medicijnen | |||||||
buiten komt, bijvoorbeeld geen eten, | 90 | of cafeïne. En ze kunnen vervolgens in | ||||||
15 | geuren, muziek of licht. Zo’n 1,5 mil- | een vicieuze cirkel terechtkomen: de | ||||||
joen Nederlanders kampen met | hoofdpijn zo vaak oplossen met pijn- | |||||||
migraine. | stillers of cafeïne dat gewenning op- | |||||||
2 | Daarmee is hoofdpijn volksziekte | treedt, en daarna hoofdpijn krijgen als | ||||||
nummer één. Het is een kwaal die de | 95 | de pijnstillers niet meer worden geslikt. | ||||||
20 | samenleving behoorlijk veel geld kost. | De enige remedie is onmiddellijk stop | ||||||
Mensen met zware hoofdpijn gaan | pen met die medicijnen of cafeïne. Drie | |||||||
meestal gewoon naar hun werk, maar | maanden lang. Meestal gaat de fre- | |||||||
wie migraine heeft, zal zich regelmatig | quentie van de hoofdpijn omlaag. Dan | |||||||
ziek moeten melden. Migraine alleen | 100 | kunnen we zien wat de oorzaak van de | ||||||
25 | leidt al tot 4,6 miljoen werkdagen ver- | hoofdpijn is,” aldus Wiendels. Veertig | ||||||
zuim per jaar. Dat kost de samenleving | procent van de chronische hoofdpijn- | |||||||
1,2 miljard euro per jaar. | patiënten is echter niet verslaafd aan | |||||||
3 | Het onderzoek naar hoofdpijn, | medicijnen of cafeïne. Wat in dat geval | ||||||
waaronder migraine, is in Nederland | 105 | de hoofdpijn veroorzaakt, wordt ook uit | ||||||
30 | pas de laatste decennia goed op gang | het onderzoek van Wiendels niet | ||||||
gekomen. Dat is vooral te danken aan | duidelijk. | |||||||
het werk van Michel Ferrari, ‘hoofdpijn- | 8 | Hoewel de precieze oorzaken van | ||||||
professor’ aan de Universiteit Leiden. | chronische hoofdpijn en migraine dus | |||||||
Sinds de jaren negentig probeert hij uit | 110 | nog grotendeels onbekend zijn, kan er | ||||||
35 | te zoeken wat er precies gebeurt in het | al veel gedaan worden om de klachten | ||||||
hoofd van mensen die een migraine- | te verminderen. Migrainepatiënten | |||||||
aanval krijgen. Zo hoopt hij uit te vin- | kunnen met de juiste medicijnen een | |||||||
den hoe aanvallen zijn te voorkomen | aanzienlijk prettiger leven leiden dan | |||||||
of tenminste de pijn verlicht kan | 115 | met verkeerde of geen geneesmidde- | ||||||
40 | worden. | len. Maar dan moeten ze wel weten | ||||||
4 | Veel mensen denken dat hoofdpijn | dat ze migraine hebben. “Slechts bij | ||||||
zich ergens in de hersenen afspeelt. | vijftig procent wordt migraine herkend | |||||||
Maar dat is niet het geval. In de | en slechts een kwart krijgt een passen- | |||||||
hersenmassa voel je geen pijn. Het | 120 | de behandeling”, volgens Ferrari. | ||||||
45 | zijn de zenuwen rond de hersenen die | 9 | Anita Mensing van de Nederlandse | |||||
bij hoofdpijn te veel geprikkeld worden. | Vereniging van Hoofdpijnpatiënten is | |||||||
Bij migraine verwijden de bloedvaten in | het daarmee eens. “Veel artsen schrij- | |||||||
de hersenvliezen zich. De zenuwuitein- | ven gewone pijnstillers voor, waar anti- | |||||||
den rondom die bloedvaten raken ge- | 125 | migrainemiddelen nodig zijn”. Dat doen | ||||||
50 | prikkeld en geven een pijnsignaal af. | ze vaak met een reden. De ‘gewone’ | ||||||
Ook scheiden ze allerlei stofjes uit die | pijnstillers zijn veel goedkoper. Daar- | |||||||
een soort ontstekingsreactie op gang | naast zou er, volgens sommigen, nog | |||||||
brengen. Een migraine-aanval kan | steeds geen definitief bewijs zijn dat | |||||||
uren tot dagen aanhouden. | 130 | die antimigrainemiddelen effectiever | ||||||
5 | 55 | De vraag is nog steeds hóe de ont | zijn, vooral bij de lichtere vormen van | |||||
steking op gang komt en blijft. Wellicht | migraine. Daarom wordt huisartsen ge- | |||||||
leidt het onderzoek ooit tot medicijnen | adviseerd terughoudend te zijn met het | |||||||
die de aanvallen kunnen voorkomen. | uitschrijven van deze medicijnen. | |||||||
Dat is wel het doel van het onderzoek. | 135 | “Doodzonde, hierdoor loopt meer dan | ||||||
60 | Weliswaar is er al een vrij effectief mi- | een miljoen mensen onnodig met mi- | ||||||
grainemedicijn ontdekt dat de bloedva- | rond”, aldus Mensing. | |||||||
vernauwt en de pijn tijdens een migraine- | 10 | Voor de chronische hoofdpijnpa- | ||||||
aanval doet verdwijnen. Maar | tiënten die veel koffie drinken of regel- | |||||||
dat medicijn bestrijdt slechts de ver- | 140 | matig een ‘paracetamolletje’ slikken, is | ||||||
65 | schijnselen en niet de oorzaak van de | er een andere remedie: stoppen met | ||||||
migraine-aanval. | cafeïne en pijnstillers. Er is inmiddels | |||||||
6 | Terwijl het onderzoek naar migrai- | een campagne bij drogisterijen en apo- | ||||||
ne in volle gang is, moet dat naar chro- | theken gestart die consumenten be- | |||||||
nische hoofdpijn, een andere vorm van | 145 | wust moet maken van hun slikgedrag. | ||||||
70 | zware hoofdpijn, eigenlijk nog begin- | Mensing: “Want nergens ter wereld | ||||||
nen. “Men heeft heel lang gedacht dat | wordt zo makkelijk naar de paracetamol | |||||||
chronische hoofdpijn vooral psychisch | gegrepen als in Nederland. Alsof | |||||||
was en dat je er niets anders aan kon | het pepermuntjes zijn. Maar ook veel | |||||||
doen dan pijnstillers slikken”, zegt Na- | 150 | huisartsen zijn niet op de hoogte van | ||||||
75 | talie Wiendels van de Universiteit Lei- | het verslavend effect van pijnstillers en | ||||||
den. “Maar deze hoofdpijn wordt nu | schrijven nog steeds veel te veel voor.” |