Examentrainers - Gebruik een examentrainer als examentraining en slaag voor vrijwel elk vak op VMBO KB, VMBO GT, VMBO BB, HAVO, en VWO.

terug

Stralen tussen de oren

1		De komst van de eerste trein in			Burgess maar al te goed. Hij heeft mo-
		1839 zorgde voor een hoop verzet.		75	biele telefoons gemeten. Hij is ervan
		Volgens artsen liepen treinreizigers			overtuigd dat de straling van de mobie-
		risico om hersenziektes op te lopen.			le telefoon geen schade kan opleve-
	5	Voortbewegen met een snelheid van			ren.“Er zijn meer toepassingen geko-
		veertig kilometer per uur kon niet			men van elektromagnetische straling in
		goed zijn; het gevaar te stikken was		80	het leven van alledag”, zegt Lagendijk.
		groot.			“Maar dat wil niet zeggen dat de belas-
2		De angst voor hersenziektes komt			ting is toegenomen. Er wordt gebruik
	10	ook om de hoek kijken bij de technolo-			gemaakt van verfijndere technieken,
		gische doorbraak aan het eind van de			waardoor de belasting zelfs daalt.”
		vorige eeuw, de mobiele telefoon. An-	8	85	Niet dat Lagendijk wakker ligt van
		ders dan in de tijd van de eerste trei-			de straling die op hem afkomt. “De
		nen is er nu volop gelegenheid om on-			hoogste belasting komt van de mobiele
	15	derzoek te doen naar de mogelijke ge-			telefoon zelf, niet van de duizenden te-
		varen van de elektronische nieuwko-			lefoonzenders die op daken en andere
		mer. En dat is gebeurd. Onderzoeken		90	hoge punten staan te zenden. Die stra-
		naar de effecten van de radiogolven uit			ling valt te vergelijken met wat de tvzender
		de mobiele techniek stapelen zich op			Lopik in Utrecht geeft. De telefoon
	20	in een dossier waarin meningen en be-			houd je tegen het oor en dan is
		vindingen elkaar tegenspreken.			de belasting voor het lichaam naar ver-
3		Eerder deze maand adviseerde de		95	houding groot.”
		voorzitter van de Britse National	9		Het belangrijkste effect van de tele-
		Radiological Protection Board (NRPB),			foon is opwarming, net zoals een mag-
	25	prof. William Stuart, ouders hun kroost			netron water aan de kook brengt. La-
		onder de acht jaar niet mobiel te laten			gendijk is aan het meten geslagen en
		bellen. Kinderen tussen de acht en		100	wilde weten wat de telefoon doet op de
		veertien moeten alleen bellen als het			hersenen. “Ik kwam uit op een tempe-
		niet anders kan. De NRPB redeneert			ratuurstijging van maximaal 0,12
	30	dat het niet uitgesloten kan worden dat			graad. Dat valt mee. De temperatuur
		kinderen schade ondervinden van de			van de hersenen is 37 graden en pas
		straling van de telefoontjes. Ze hebben		105	bij ruim 42 graden komen er grote pro-
		een dunner schedeltje en zijn gevoeli-			blemen.” Bij de aandacht die de laatste
		ger dan volwassenen.			tijd uitgaat naar andere effecten in het
4	35	Volgens de NRPB is mobiele tele-			hoofd, zoals het ontstaan van tumoren,
		fonie een nieuwe techniek en kan niet			kan Lagendijk zich niets voorstellen.
		worden uitgesloten dat er in de toe-		110	“De straling van de mobiele telefonie
		komst problemen komen. “Er is meer			heeft niet genoeg energie om cellen
		onderzoek nodig”, zegt Stuart in de			kapot te maken, zo simpel is het.”
	40	Britse krant The Guardian van 12 janu-	10		Toch verschijnen er keer op keer
		ari. Op deze wijze blijft er een geur van			meldingen van kanker in het hoofdge-
		gevaar hangen rond het gebruik van		115	bied die in verband wordt gebracht met
		de mobiel. Tegenstanders zeggen dat			het gebruik van de mobiele telefoon.
		de techniek niet helemaal veilig is,			Onder leiding van de Wereldgezond-
	45	want er moet immers nog onderzoek			heidsorganisatie WHO loopt het onder-
		plaatsvinden. Tegelijkertijd zeggen			zoek Interphone om duidelijk te krijgen
		veel onderzoekers dat er geen rede-		120	of mensen die mobiel bellen, vaker
		nen zijn om de mobiele telefoon niet te			kanker krijgen.
		gebruiken.	11		Uit het Zweedse onderdeel van
5	50	“Onze houding heeft iets tegenstr-			deze studie, waarbij de nadruk ligt op
		ijdigs”,erkent dr. Eric van Rongen van			een goedaardig gezwel bij de gehoor-
		de Gezondheidsraad. “Over de lange-		125	zenuw, blijkt dat mensen die langer
		termijneffecten op hersenen is niks be-			dan tien jaar mobiel hebben gebeld,
		kend. Maar met de kennis van nu is er			een bijna vier keer grotere kans heb-
	55	geen reden voor zorgen. We weten			ben op een tumor in het oorgebied. De
		iets over langetermijneffecten van wo-			aantallen onderzochte patiënten zijn
		nen bij een tv-zender en werken met		130	echter te gering om verregaande con-
		radar. Die effecten zijn er niet. Maar			clusies te trekken. Bovendien was er
		telefonie is toch weer iets anders.”			tien jaar geleden een andere telefoon-
6	60	De Engelse socioloog dr. Adam			techniek in gebruik.
		Burgess kent deze wijze van redene-	12		Burgess ziet de bui al hangen. “Ik
		ren. “Als het publiek zich zorgen		135	voorspel dat de WHO over een paar
		maakt, maken de autoriteiten zich ook			maanden zal waarschuwen voor de ge-
		zorgen. Op die manier dekken zij zich			varen van de mobiele telefoon. Ieder-
	65	in. Desondanks komt er geen moment			een wordt voorzichtig. Ik zie dat achter
		dat we wetenschappelijk kunnen zeg-			de schermen gebeuren.” Van Rongen
		gen dat mobiele telefoons veilig zijn.		140	van de Gezondheidsraad is niet zo
		De mythe over het gevaar blijft voort-			somber. Hij vermoedt dat de onzeker-
		leven, zolang de autoriteiten de			heid nog een jaar of vijf duurt. “Als er
	70	onzekerheid laten bestaan.”			dan nog niks is gevonden, dan kunnen
7		Radioloog prof. dr. Jan Lagendijk			we zeggen dat de techniek echt veilig
		van het Universitair Medisch Centrum		145	is.”
		te Utrecht begrijpt de verzuchting van
Naar een artikel van M. van den Broek & M. Persson, de Volkskrant, 29 januari 2005