Background image

terug

Mobiele achtervolging

 

Mobiele achtervolging

 (1) Een mens Iaat steeds meer sporen achter. De technologie wordt steeds verfijnder, waardoor iedereen bijna van minuut tot minuut is te volgen. Via camera’s, internetgedrag, maar bovenal door de mobiele telefoon. “Met een mobieltje ben je overal traceerbaar. De vraag is: Waar ligt de grens?”
5 (2) Politie en justitie maken dankbaar ge-    moment?” Het verschaffen van die data
 bruik van de nieuwste technieken op het75 wordt altijd getoetst aan de wet. Dat
 gebied van de mobiele telefoon. Veel doen de officier van justitie en de rech-
 misdaden worden tegenwoordig opgelost ter- commissaris die het verzoek in-
 door de mogelijkheid een dader via zijn dienen, maar de providers hebben zelf
10 mobiele telefoon op te sporen. ook een afdeling die de verzoeken verge-
 (3) Maar de politie heeft de mobiele tele-80 lijkt met de wet. “In principe moeten wij
 foon ook bij de brave burger ontdekt, als altijd meewerken aan dergelijke ver-
 middel om te helpen bij opsporing. In zoeken om telecomgegevens over
 diverse steden, Tilburg als eerste, is een burgers te verschaffen. Daartoe zijn wij
15 sms-alert of een sms-dienst bedacht. verplicht. Maar wij zijn ook verplicht om
 Burgers die de politie willen helpen bij85 zelf alle verzoeken te toetsen op recht-
 het opsporen van verdachten, hebben matigheid”, aldus de KPN-manager. De
 zich vrijwillig aangemeld. Op deze vaste vraag waar de grens ligt bij de opspo-
 groep vrijwilligers doet de politie regel- ringsbevoegdheden van Justitie, blijkt
20 matig een beroep. Via hun mobieltje moeilijk te beantwoorden.
 krijgen ze opsporingsverzoeken van de90 (8) Hetzelfde geldt voor het ongevraagd
 politie. In een wijk is bijvoorbeeld een verspreiden van overheidsinformatie via
 autokraker actief. “Wie heeft iets gezien de telefoon. Ook Jaap van den Herik,
 wat ons kan helpen bij de opsporing?” professor in de informatica, die zich met
25 luidt dan de boodschap via sms van de zijn vakgenoten in de materie heeft ver-
 politie. De medewerking aan deze toe-95 diept, heeft geen pasklaar antwoord. “De
 passing is vrijwillig. vraag waar de grens ligt voor de over-
 (4) Van een andere orde is het willekeu- heid zonder de privacy van burgers te
 rig rondsturen van sms’jes door de politie schenden, kan leiden tot ingewikkelde
30 in grote onderzoeken. Zo heeft de politie juridische discussies. Ik denk dat die
 in een bekende Nijmeegse moordzaak100 grens vaag en onduidelijk is. Je ziet dat
 aan alle mensen die op het moment van het begrip ‘privacy’ steeds meer afbrok-
 de moord in de omgeving aanwezig wa- kelt. Zeker als je ziet hoe mensen zich
 ren, via een sms-bericht gevraagd infor- via internet op allerlei manieren bekend
35 matie te geven. De politie had daarvoor maken en daar geen problemen mee
 alle actieve telefoongebruikers via de105 hebben. Kijk, bij een grote brand vindt
 provider opgespoord. Op dezelfde ma- niemand het erg om een sms te krijgen
 nier zijn tijdens en na ernstige rellen bij met de mededeling naar binnen te gaan
 een voetbalwedstrijd van de Rotterdam- en de ramen en deuren te sluiten. Maar,
40 se club Feyenoord in 2005 alle 17.000 stel je voor, er is ergens een brug afge-
 mensen die in de buurt waren van het110 sloten. Wil je dat ook weten? Als je de
 stadion, ge-sms’t met een oproep tot hele dag overspoeld wordt met zoge-
 medewerking. naamd nuttige berichten van de over-
 (5) “In deze gevallen zeggen de meeste heid, dan is het gewoon spam. Spam via
45 Nederlanders: ‘OK, geen probleem’. je mobieltje.”
 Maar waar ligt de grens?”, vraagt crimi-115 (9) Van den Herik voorziet veranderingen
 noloog Henk Ferwerda zich af. “Op zich in de toekomst. “Ik denk zeker dat de
 is er niets tegen om techniek in te zetten overheid zichzelf beperkingen zal gaan
 bij de opsporing. Door je mobieltje ben je opleggen en het middel alleen bij grote
50 overal traceerbaar. Veel misdaad wordt calamiteiten zal gebruiken. Daarnaast zal
 opgelost met informatie via mobieltjes.”120 er iets van ‘profilering’ bij de burgers
 (6) Over het aantal misdrijven waarbij komen met behulp van filters op de
 gebruik wordt gemaakt van telecom- mobieltjes. Mensen die bijvoorbeeld wel
 gegevens en over het aantal misdrijven verkeersinformatie willen ontvangen,
55 dat door deze informatie wordt opgelost maar niet het weerbericht, kunnen dat
 door de politie, zijn geen gegevens125 zelf op hun mobieltje instellen. Uiteinde-
 openbaar. “Jammer”, vindt Gert Wabeke lijk zal het anti-spambeleid het wel win-
 van het telefoonbedrijf KPN. Hij is mana- nen. Dus de angst dat we straks over-
 ger van de afdeling die zich bezighoudt spoeld zullen worden met ongewenste
60 met het verschaffen van belgegevens sms’jes, is niet gegrond.”
 aan de politie en met het aftappen van130 (10) Wel zal volgens Van den Herik de
 telefoons in justitieel onderzoek. Hij be- politie steeds meer bevoegdheden gaan
 schikt wel over de gegevens. “Het is zin- krijgen: “Kijk bijvoorbeeld maar naar de
 volle informatie. Maar we mogen er niets Verenigde Staten. Daar mag de politie
65 over zeggen. Pas in het najaar van 2007 veel meer op het gebied van opsporing
 gaat de minister van Justitie er bij de135 en het gebruik van telecomgegevens. Zij
 behandeling van de Telecomwet in de mogen veel verder gaan bij het afluiste-
 Tweede Kamer op in. Misschien dat dan ren en bij het opvragen van belgedrag.
 duidelijk wordt hoe vaak de politie Justitie kan daar zelfs creditcards van
70 telecomgegevens bij ons opvraagt.” mogelijk verdachte personen laten blok-
 (7) De informatie die Justitie het meest140 keren. De trend is dat wij in Europa ook
 aan providers vraagt, is: “Waar bevond die kant op gaan.”
 verdachte X zich op een bepaald